ใกล้ตัว ไกลตา ความงามของดอกไม้ยามเย็นใกล้บ้าน

ความเพลิดเพลินของชีวิตในยามเย็นคือการออกกำลังกาย การปั่นจักรยานเป็นการออกกำลังกายที่กำลังอินเทรนมากในปัจจุบัน เพียงใช้เวลาเล็กน้อย สัมผัสกับธรรมชาติยามเย็น พูดคุยกับต้นไม้ใบหญ้า ต้นไม้ดอกไม้เหล่านั้น อยู่ใกล้ตัวเราเห็นทุกวัน แต่เหมือนไกลตา ไม่เคยชายตาแล ด้วยที่เช้าต้องรีบทำกิจกรรมที่ ช่างรีบร้อน วันนี้ ลองปั่นจักรยานใกล้บ้าน ตามมาดูกัน ว่าเจออะไรบ้าง

ต้นมะขาม

ต้นแรกที่พบเจอ ลำต้นสูงใหญ่ แต่มีฝักเล็กๆทีให้ประโยชน์มหาศาลทั้งเปรี้ยวทั้งหวานรับประทานกันถ้วนหน้าต้นมะขามนั้นเอง มะขาม มะขามเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางจนถึงขนาดใหญ่แตกกิ่งก้านสาขามากไม่มีหนาม เปลือกต้นขรุขระและหนา สีน้ำตาลอ่อน ใบ เป็นใบประกอบ ใบเล็กออกตามกิ่งก้านใบเป็นคู่ ใบย่อยเป็นรูปขอบขนาน ปลายใบและโคนใบมน ประกอบ ด้วยใบย่อย 10–15 คู่ แต่ละใบย่อยมีขนาดเล็ก กว้าง 2–5 มม. ยาว 1–2 ซม. ออกรวมกันเป็นช่อยาว 2–16 ซม. ดอก ออกตามปลายกิ่ง ดอกมีขนาดเล็ก กลีบดอกสีเหลืองและมีจุดประสีแดง/ม่วงแดงอยู่กลางดอก ผล เป็นฝักยาว รูปร่างยาวหรือโค้ง ยาว 3-20 ซม. ฝักอ่อนมีเปลือกสีเขียวอมเทา สีน้ำตาลเกรียม เนื้อในติดกับเปลือก เมื่อแก่ฝักเปลี่ยนเป็นเปลือกแข็งกรอบหักง่าย สีน้ำตาล เนื้อในกลายเป็นสีน้ำตาลหุ้มเมล็ด เนื้อมีรสเปรี้ยว และ/หรือหวาน ซึ่งฝักหนึ่ง ๆ จะมี/หุ้มเมล็ด 3–12 เมล็ด เมล็ดแก่จะแบนเป็นมัน และสีน้ำตาล

ปั่นมาเรื่อยตามถนนในซอยแถวๆบ้าน ยังพบพืชกินได้ของคนไทยอีกหลายชนิด ที่เก็บไปจิ่มน้ำพริกกินคงอร่อยใช่ย่อย 

ต้นชะอม

เชียวชอุ่มไปหมด ยิ่งหน้าฝนแตกยอดหน้าเอาไปทอดไข่ชะอม หรูขี้นห้างก็แกงส้มชะอมไข่ ปั่นไม่รู้จักเหนื่อย ปั่นไปเรื่อยๆ สิ่งทีใกล้ตา     ก็ใกล้ใจวันนี้  เริ่มเจอสีสีนบ้างเล็กน้อย ดอกอัญชัน

อัญชัน

อัญชันเป็นไม้เลื้อยเนื้ออ่อน อายุสั้น ใช้ยอดเลื้อยพัน ลำต้นมีขน
ปกคลุม ใบประกอบแบบขนนก เรียงตรงข้ามยาว 6-12 เซนติเมตร มีใบย่อยรูปไข่ 5-7ใบ กว้าง 2-3 เซนติเมตร ยาว 3-5 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบมน ผิวใบด้านล่างมีขนหนาปกคลุม ตอนนี้ก็ฮอตอิต เอาไปทำน้ำอัญชัน ปั่นต่อไป ข้างทางก็เจอดอกไม้สีขาว 

ดอกรัก

ดอกรักค่อนข้างหายากและแพง ใช้ร้อยมาลัย เดี๋ยวนี้หายาก เราเลยเจอแต่ดอกรักพลาสติก  ปั่นกันต่อไป อากาศสบาย แดดร่มร่มตก     ถ้าเป็นเมื่อก่อนก็ล้อมวง วันนี้มาสัมผัสอากาศสดชื่น ออกกำลังกาย สุขภาพดีที่หาซื้อไม่ได้ ต้องทำด้วยตนเอง ได้พบเจอพรรณไม้ที่งดงามเรียบง่าย ธรรมชาติช่างสร้างสรร ยามเย็นเจอสีม่วงอีกแล้ว สีม่วงโดยทั่วไปให้ความรู้สึกสงบ นิ่ง ประหนึ่งเป็นสมาธิ

ดอกบานเย็น

ดอกบานเย็นจะบานในช่วงเวลาบ่ายแก่ๆ เป็นต้นไป จึงเป็นที่มาของชื่อไทยว่า "บานเย็น" หรือที่เรียกในภาษาอังกฤษว่า "ดอกสี่โมง" (four o'clock flower) เมื่อดอกบานจะมีกลิ่นหอมจัดแบบกลิ่นหอมหวานๆในประเทศจีน เรียกบานเย็นว่า "ดอกสายฝน" (shower flower) หรือ "ดอกหุงข้าว" (rice boiling flower) เพราะดอกบานเย็นจะบานในช่วงเวลานั้น ส่วนในฮ่องกง เรียกว่า "มะลิม่วง" (purple jasmine)

ส่วนของกลีบดอกที่เห็นเป็นสีต่างๆ นั้นแท้จริงแล้วไม่ใช่กลีบดอกแท้ แต่เป็นส่วนกลีบเลี้ยง (calyx) ที่เปลี่ยนรูปไปจากปกติและมีเม็ดสี (pigments)การผสมเกสรเกิดโดยแมลงกลางคืนชนิดที่มีลิ้นยาวซึ่งถูกดึงดูดมาหาดอกบานเย็นโดยกลิ่นหอมที่ปล่อยออกมานั่นเอง

ความน่าสนใจของบานเย็นคือ เป็นไม้ดอกที่สามารถมีดอกหลายสีอยู่บนต้นเดียวกันพร้อมๆกันได้ นอกจากนี้ในแต่ละดอกอาจมีหลายสีปนกันอยู่ได้เช่นกัน จุดสนใจอีกประการหนึ่งคือการที่สีดอกจะเปลี่ยนไปเมื่อต้นบานเย็นมีอายุมากขึ้น เช่น บานเย็นพันธุ์ดอกเหลือง สีของดอกอาจค่อยๆ เปลี่ยนเป็นชมพูเข้ม หรือ พันธุ์ดอกขาวอาจจะเปลี่ยนเป็นม่วงอ่อนได้

การปั่นเย็นนี้มาไกลจากบ้านมากแล้ว หันกลับเข้าบ้าน ก่อนพระอาทิตย์จะตกดิน อาศัยแสงเล็กน้อยยามเย็นกลับเข้าบ้าน รอบบ้านเราก็สดชื่นนะ ดอกโป๊ยเซียน ที่ใครใครก็ชอบปลูก เพราะให้สีสันสวยงาม และชื่อที่เป็นมงคล

โป๊ยเซียน

ทริปเย็นนี้ สนุกสนานเรียบง่าย พอสมควร ได้ทั้งสุขภาพกายและสุขภาพใจ ความสุขที่มนุษย์สร้างได้ด้วยตนเอง คือการกลับคืน         สู่ธรรมชชาติ สัมผัสกัยบธรรมชาติ ที่ใกล้ตา และไม่ไกลใจอีกต่อไป ด้วยจักรยานคู่ใจและเพื่อนร่วมทริปที่ปั่นไปด้วยกัน พลังงานที่ปั่นกับพลังใจที่มุ่งมั่นในการปั่น ช่างสัมพันธภาพและผูกพันได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น สุดท้ายไม้ดอกในบ้านเราเอง 

ดอกมะลิ

ดอกมะลิขาวสะอาด สดใสเก็บไปบูชาพระก่อนนอนวันนี้ ความสุขจากความงามของดอกไม้ยามเย็นใกล้บ้านของเรา

เครดิตภาพ: อดีตผอ,ไพบูลย์-ตรูดวงใจ จากโรงเรียนอนุบาลวังน้ำเย็น